در برابر متن متواتر حدیث ثقلین که در آن، پیامبر خدا امّت را به تمسّک به قرآن و عترتْ توصیه مى فرماید، در برخى از منابع حدیثى به جاى «عترت»، «سنّت» آمده است، چنان که مالک در الموطّأ از پیامبر صلى الله علیه و آله (به طور مُرسَل) چنین نقل کرده است:
تَرَکتُ فیکُم أمرَینِ لَن تَضِلُّوا ما مَسَکتُم بِهِما: کِتابَ اللّهِ و سُنَّةَ نَبِیِّهِ.(1)
دو چیز را در میان شما بر جا گذاشتم که اگر به آن دو چنگ زنید، هرگز گم راه نمى شوید: کتاب خدا و سنّت پیامبرش.
حاکم، در المستدرک، روایت را این گونه آورده است:
یا أیُّهَا النَّاسُ! إنِّى قَد تَرَکتُ فیکُم ما إنِ اعتَصَمتُم بِهِ فَلَن تَضِلُّوا أبَدا: کِتابَ اللّهِ و سُنَّةَ نَبِیِّهِ.(2)
اى مردم! من در میان شما چیزى را بر جاى گذاشتم که اگر به آن چنگ بزنید، هرگز گم راه نمى شوید: کتاب خدا و سنّت پیامبرش.
با توجّه به ناهمگونى این دو متن با گزارش مشهور حدیث ثقلین، بررسى آنها، ضرورى است.
1) الموطّأ: ج 2 ص 899 ح 3.
2) المستدرک على الصحیحین: ج 1 ص 171 ح 318، السنن الکبرى: ج 10 ص 194 ح 2033.
