129. عیون أخبار الرضا علیه السلام – به نقل از فضل بن شاذن ـ: مأمون از امام رضا علیه السلام درخواست کرد که حقیقتِ اسلام را به طور موجز و مختصر، برایش بنویسد.
ایشان برایش چنین نوشت: «حقیقتِ اسلام، گواهى دادن به این است که معبودى جز خداى یگانه و بى انباز نیست و معبودى است یکتا، یگانه، تک، بى نیاز، قائم به ذات، شنوا، بینا، توانا، دیرین، پاینده، ماندگار، دانا که هیچ نادانى اى در او راه ندارد، توانا که هیچ ناتوانى اى در او نیست، بى نیاز که هرگز نیازمند نمى شود و دادگر که هیچ گاه ستم نمى کند، و این که آفریننده همه چیز است و چیزى همانند او نیست و همتا و ضد و مانند و همسان ندارد و مقصود در پرستش و نیایش و امید و بیم، اوست.
و [نیز گواهى دادن به] این که محمّد، بنده و فرستاده و امین و برگزیده اوست و منتخب او از میان خلقش، و سَرور رسولان و خاتم پیامبران و برترینِ جهانیان است، و پس از او، پیامبرى نیست، و آیین او جاى گزینى ندارد و شریعتش تغییر نمى پذیرد، و همه آنچه محمّد بن عبد اللّه آورده، حقّ آشکار است، و نیز تصدیق او و همه فرستادگان خدا و پیامبران و حجّت هاى او که پیش تر بوده اند.
و نیز تصدیق کتابِ راست و عزیز او، که باطل، نه از پیش رو و نه از پشت سرش، بدان راه ندارد و از سوى خداى حکیم و ستودنى، فرو فرستاده شده است و در بردارنده همه کتاب ها[ى آسمانى پیشین]است و از آغاز تا انجامش، حق است. به آیات محکم و متشابه آن و خاص و عامّش و نویدها و بیم هایش و ناسخ و منسوخش و داستان ها و خبرهایش، ایمان داریم، و هیچ مخلوقى نمى تواند همانند آن را بیاورد.
و [گواهى دادن به] این که راه نماى پس از او (پیامبر صلى الله علیه و آله) و حجّت بر مؤمنان و عهده دار امر مسلمانان و سخنگوى قرآن و دانا به احکام آن، برادر و جانشین و وصى و ولىّ اوست؛ همو که براى پیامبر صلى الله علیه و آله به منزله هارون براى موسى بود، یعنى على بن ابى طالب، امیر مؤمنان و پیشواى پرهیزگاران و جلودار خوبان و روسپیدان، و برترینِ اوصیا و وارث دانش پیامبران و فرستادگان، و پس از او، حسن و حسین، دو سَرور جوانان بهشتى، سپس على بن الحسین زین العابدین، سپس محمّد بن على، گستراننده دانش پیامبران، سپس جعفر بن محمّد صادق، وارث دانش اوصیا، سپس موسى بن جعفر کاظم، سپس على بن موسى الرضا، سپس محمّد بن على، سپس على بن محمّد، سپس حسن بن على و سپس حجّت قائم منتظَر است. درودهاى خداوند، بر ایشان باد!
گواهى مى دهم که ایشان وصى و امام اند، و زمین در هیچ عصر و زمانى، از وجود حجّت خداى متعال بر خلقش، خالى نیست، و ایشان اند دستگیره استوار و پیشوایان هدایت و حجّت بر مردم دنیا تا آن گاه که [قیامت فرا رسد و] خدا زمین و زمینیان را به ارث برد».
