208. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: مؤمن، در نزد خداوند عز و جل از فرشتگانى که نزد اویند، برتر است. سوگند به آن که جانم در دست اوست، مقام بنده ی مؤمن، از مقام فرشتگان، بالاتر است. «آنان که ایمان آورده اند و کارهاى شایسته کرده اند، اینان، بهترین آفریدگان اند».
209. ثواب الأعمال – به نقل از ابو هُرَیره و عبد اللّه بن عبّاس ـ: پیامبر خدا، پیش از وفاتش براى ما سخنرانى کرد و این، آخرین سخنرانى اى بود که در مدینه ایراد کرد – و فرمود: «اى مردم! پیش تر بیایید و جا را براى آنان که پشت سر شما هستند، باز کنید».
مردى گفت: اى پیامبر خدا! براى چه کسانى جا باز کنیم؟
فرمود: «براى فرشتگان».
سپس فرمود: «آنان، هر گاه با شما باشند، جلوتر از شما یا پشتِ سرتان نیستند؛ بلکه در سمت راست و چپ شما قرار مى گیرند».
مردى گفت: اى پیامبر خدا! چرا جلوتر از ما یا پشت سرمان قرار نمى گیرند؟ آیا به خاطر برترى ما بر آنهاست یا به خاطر برترى آنها بر ماست؟
فرمود: «شما از فرشتگان، برترید».
210. پیامبر خدا صلى الله علیه و آله: چون به آسمان برده شدم، جبرئیل علیه السلام دو به دو، اذان و دو به دو، اقامه گفت.(1) سپس به من گفت: [براى نماز] جلو بِایست، اى محمّد!
من گفتم: اى جبرئیل! بر تو پیشى گیرم؟
گفت: آرى؛ چون خداوند تبارک و تعالى پیامبرانش، بویژه تو را بر همه فرشتگانش برترى داده است.
پس من جلو ایستادم و با ایشان نماز خواندم، و بدین فخر نمى فروشم. چون به پرده هاى نور رسیدم، جبرئیل علیه السلام به من گفت: پیش برو، اى محمّد! و خودش با من نیامد.
گفتم: اى جبرئیل! در چنین جایى مرا تنها مى گذارى؟
گفت: اى محمّد! آخرین مرزى که خداوند عز و جل براى من نهاده، تا بدین جاست. اگر از آن فراتر بروم، به خاطر گذشتن از مرزهاى پروردگار شکوهمندم، بال هایم مى سوزد.(2) پس، مرا به زور در [عالم] نور راند و تا آن جا که خدا خواست، به بلنداى مُلک او رسیدم. در این هنگام ندا آمد که: «اى محمّد!».
گفتم: در خدمتم، اى پروردگار من! گوش به فرمانم، اى پرشُکوه بلندمرتبه!
ندا آمد که: «اى محمّد! تو بنده ی منى، و من، پروردگار تو هستم. پس فقط مرا بندگى کن و تنها بر من، توکّل نما، که تو نور من در میان بندگانم، و فرستاده ی من به سوى آفریدگانم، و حجّت من بر مردمانم هستى. بهشتم را فقط براى تو و پیروان تو آفریده ام، و آتشم را تنها براى آن که تو را نافرمانى کند».
211. امام باقر علیه السلام: خداوند عز و جل هیچ مخلوقى گرامى تر در نزد خودش از مؤمن نیافریده است؛ چرا که فرشتگان، خدمت گزار مؤمنان اند. همسایگى خدا، از آنِ مؤمنان است. بهشت، از آنِ مؤمنان است، و سیه چشمان بهشتى، از آنِ مؤمنان اند.
212. امام صادق علیه السلام: نخستین کسى که قیاس کرد، ابلیس بود؛ زیرا گفت: «مرا از آتش آفریده اى و او (آدم) را از گِل»، در حالى که اگر ابلیس مى دانست که خداوند چه [فضایلى] در آدم نهاده است، بر او فخر نمى فروخت.
1) یعنى هر بند اذان و اقامه را دو بار گفت.
2) مثنوى معنوى: احمد، ار بگشاید آن پرّ جلیلتا ابد، بیهوش مانَد جبرئیل چون گذشت احمد ز سِدره ومرصَدَشوز مقام جبرئیل و از حَدَش گفت او را: هین بِپر اندر پى امگفت: رو، رو، من حریف تو نى ام باز گفت او را: بیا، اى پرده سوز!من به اوج خود نرفتستم هنوز گفت:بیرون زین حَد،اى خوش فرّ منگر زنم پَرّى، بسوزد پرّ من!.
