آیات و احادیثى که موضوع آنها حکمت آفرینش انسان است، به سه دسته تقسیم مى شوند:
دسته ی اوّل، آیات و احادیثى که تأکید مى کنند خلقت انسان، بیهوده و عبث نیست؛ بلکه داراى هدف و حکمت است، مانند این آیه: «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاکُمْ عَبَثًا وَأَنَّکُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ.(1)
آیا گمان بُرده اید که شما را بیهوده آفریده ایم و به سوى ما باز نمى گردید؟!».
دسته ی دوم، احادیثى که دلالت دارند بر این که آفرینش انسان، سودى براى آفریدگار ندارد، مانند این حدیث:
لَم تَخلُقِ الخَلقَ لِوَحشَةٍ، وَ لَا استَعمَلتَهُم لِمَنفَعَةٍ.(2)
آفریده ها را براى تنهایى نیافریدى، و براى سودى هم آنها را به کار نگرفتى.
دسته ی سوم، آیات و احادیثى که حکمت آفرینش انسان را بیان کرده اند که با تأمّل در آنها مى توان گفت که آفرینش انسان، داراى پنج حکمت است. این حکمت ها
عبارت اند از:
1) مؤمنون: آیه 115.
2) ر. ک: ص 102ح80.