انسان، از نگاه قرآن کریم، موجودى است مرکّب از جسم ـ که ریشه در خاک دارد ـ و روح ـ که مبدأ آن، امر الهى است ـ.
در احادیث اهل بیت علیهم السلام، گاه انسان به ترکیبى از عقل و صورت، و گاه به ترکیبى از عقل و شهوت، و گاه به ترکیبى از عالم بالا و پایین، تفسیر شده که این تعاریف نیز در واقع، تعابیر دیگرى از تفسیر انسان به جسم و روح الهى است.
همچنین در برخى از احادیث، انسان به موجودى که میان خدا و شیطان در حرکت است، تفسیر شده که گاه به سوى خدا مى رود و گاه به طرف شیطان، تا این که در نهایت، در زمره ی دوستان خدا و یا در شمارِ دشمنان او قرار گیرد.
در برخى دیگر از احادیث، انسان به شاهین ترازو تشبیه شده که گاه به وسیله جهل (نادانى و ناآگاهى)، به سوى سقوط و نابودى و گاه به وسیله علم و معرفت، به سوى کمال، گرایش پیدا مى کند.
گفتنى است که همه ی این تعاریف، در واقع، تفسیر اجمالى انسان و دورنمایى از حقیقت این موجود پیچیده است، نه تعریف تفصیلى آن.
