ممکن است در این جا این شبهه مطرح شود که: کلمه ی ایمان نیز در قرآن و حدیث – همان طور که پیش از این اشاره شد- مانند کلمه ی اسلام، در اقرار زبانى استعمال مى شود. پس تفاوتى در تعریف ایمان و اسلام نیست.
به سخن دیگر، تفاوت هاى ذکر شده، تفاوت میان اسلام و ایمان حقیقى و ظاهرى است، نه تفاوت میان اسلام و ایمان؛ زیرا اسلام حقیقى، همان ایمان حقیقى است و اسلام ظاهرى، همان ایمان ظاهرى.
پاسخ، این است که:
اوّلاً: استعمال، اعم از حقیقى و مجازى است. بنا بر این، به استنادِ استعمال کلمه ی ایمان و اسلام در دو معناى مشابه، نمى توان گفت که تفاوتى در مفهوم حقیقى آنها وجود ندارد.
ثانیا: ایمان و اسلام، هم از نظر مفهوم لغوى و هم در قرآن و حدیث و هم از نظر احکام مترتّب بر آنها، تفاوت دارند.
امّا از نظر لغت، پیش از این، توضیح داده شد که ایمان، از ریشه ی «أمن» است که دو معناى متقارب دارد: یکى سکون قلب و دیگرى تصدیق که هر دو، فعل قلب هستند؛ ولى اسلام، به معناى تسلیم است که اعم از تسلیم ظاهرى و واقعى است.
همچنین در قرآن و احادیث اسلامى- همان طور که تفصیلاً گذشت- تصریح شده که ایمان و اسلام، دو معناىِ متفاوت دارند و احکام مترتّب بر آنها نیز متفاوت است.
به سخن دیگر، خروج از ایمان، به معناى خروج از اسلام و ورود به کفر نیست و این تدبیر در تشریع (قانون گذارى)، از جلوه هاى حکمت و رحمت مکتب وحى است.
