جاودانگى

یکى از برجسته ترین نکاتى که در احادیث پیامبر صلی الله علیه و آله و اهل بیت علیهم السلام در تبیین جایگاه قرآن در اسلام مورد تأکید قرار گرفته، تداوم حیات و جاودانگى این کتاب آسمانى است. در حدیثى از امام باقر علیه السلام آمده است:

إنَّ القُرآنَ حَىٌّ لا یَموتُ، وَ الآیَةَ حَیَّةٌ لا تَموتُ، فَلَو کانَتِ الآیَةُ إذا نَزَلَت فِى الأَقوامِ ماتوا ماتَتِ الآیَةُ، لَماتَ القُرآنُ، و لکِن هِىَ جارِیَةٌ فِى الباقینَ کَما جَرَت فِى

الماضینَ.(1)

قرآن، زنده است و نمى میرد، و آیه [هاى آن] نیز زنده اند و نمى میرند؛ زیرا اگر آیه اى که در باره ی اقوامى نازل شده است، با مُردن آنها مى مُرد، قرآن نیز مُرده بود؛ بلکه قرآن، در میان آیندگان، جارى است، همچنان که در میان گذشتگان، جارى بود.

همچنین از امام صادق علیه السلام گزارش شده است که:

إنَّ القُرآنَ حَىٌّ لَم یَمُت، وَ إنَّهُ یَجرى کَما یَجرِى اللَّیلُ وَ النَّهارُ، وَ کَما تَجرِى الشَّمسُ وَ القَمَرُ، وَ یَجرى عَلى آخِرِنا کَما یَجرى عَلى أوَّلِنا.(2)

قرآن، زنده است و نمى میرد و هماره [در همه ی زمان ها] جارى است، چنان که شب و روز، و خورشید و ماه، در جریان اند، و همچنان که بر اوّلین کسانِ ما جارى بوده، بر آخرین کسان ما نیز جارى است.

این سخن، بدین معناست که معارفى که قرآن در زمینه ی جهان شناسى و انسان شناسى ارائه مى کند و برنامه هایى که براى سعادت انسان دارد، منطبق با معیارهاى عقلى و علمى، و نیازهاى فطرى انسانهاست و از این رو، اختصاص به زمان خاصى ندارد؛ بلکه در طول زمان، زنده و جاوید است.

1) بحار الأنوار: ج 35 ص 403 ح 21، تفسیر العیّاشى: ج 2 ص 203 ح 6.

2) تفسیر العیّاشى: ج 2 ص 203 ح 6، بحار الأنوار: ج 35 ص 404 ح 21.