57. الکافى – به نقل از سماعه -:
از امام صادق علیه السلام پرسیدم: مردى فقط خوراک روزانه ی خود را دارد. آیا کسى که [فقط] خوراک روزانه ی خود را دارد، با کسى که چیزى ندارد، همدردى کند [و خوراکش را به او بدهد]؟ و کسى که خوراک یک ماه خود را دارد، با کسى که کمتر از آن دارد، همدردى کند؟ و در مورد سال هم به همین سان؟ یا آن که اینها همه، همان کفافى است که ملامتى بر [اندوختن و ایثار نکردن] آن نیست؟
فرمود: «مطلب، دو تاست: [یکى این که] برترینِ شما کسى است که در ایثار کردن و بخشیدن حقّ خود، حریص تر باشد؛ زیرا خداوند عز و جل مى فرماید: «و بر خویشتن، مقدّم مى دارند، هرچند خودشان نیازمند باشند».
مطلب دیگر، این که: بر کفاف، ملامتى نیست. دستِ دهنده، بهتر از دستِ گیرنده است، و [در اعطا و ایثار] از خانواده ات آغاز کن».(1)
58. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
از کسانى که نانخور تو هستند، آغاز کن، به ترتیب نزدیک تر بودنشان به تو.
59. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله:
از خانواده ات آغاز کن: مادرت، پدرت، خواهرت، برادرت، و سپس، دیگر کسانى که به ترتیب، به تو نزدیک ترند.
1) از متن این حدیث، روشن مى گردد که وارد نشدن ملامت بر اندوختنِ مقدار کفاف، نزد سماعه، امرى متعارف بوده، و حاصل پاسخ امام علیه السلام این است که ایثار کردن حقّ خود، اولى از اندوختن آن است؛ امّا بخشیدن و ایثار کردن حقّ عائله، نه؛ بلکه اندوختن آن، بهتر از بخشیدنش است (ر. ک: الکافى: ج 4 ص 18 پانوشت).
