قرآن
«خدا، کسى است که دریا را براى شما رام گردانید تا کشتى ها در آن به فرمانش روان شوند، و تا از افزون بخشى او طلب نمایید. باشد که سپاس دارید. و آنچه را در آسمان ها و آنچه را در زمین است، مسخّر شما ساخت. همه از اوست. قطعاً در این امر براى مردمى که مى اندیشند، نشانه هایى است».
«آیا ندیده اى که خدا، آنچه را در زمین است، مسخّر شما گردانید؟ و کشتى ها در دریا به فرمان او روان اند؟ و آسمان را نگه مى دارد تا مبادا بر زمین فرو افتد، مگر به اذن خودش [باشد]؟ همانا خداوند نسبت به مردم، رئوف و مهربان است».
«خدا، کسى است که آسمان ها و زمین را آفرید و از آسمان، آب فرو فرستاد و به واسطه ی آن، از میوه ها براى شما روزى پدید آورد و کشتى را مسخّر شما ساخت تا به فرمان او در دریا روان شود و جویبارها را مسخّر شما گردانید و آفتاب و ماه را که پیوسته روان اند، براى شما مسخّر کرد و شب و روز را مسخّر شما گردانید».
«و شب و روز و خورشید و ماه را مسخّر شما کرد، و ستارگان به فرمان او مسخّر شده اند. مسلّما در این امور، براى مردمى که تعقّل مى کنند، نشانه هایى است، و [نیز] آنچه را در زمین به رنگ هاى گوناگون براى شما پدید آورد [، مسخّر شما ساخت]. بى تردید، در این امور براى مردمى که پند مى گیرند، نشانه اى است. و اوست کسى که دریا را مسخّر گردانید تا از آن، گوشت تازه بخورید و پیرایه اى که آن را مى پوشید، از آن بیرون آورید. و کشتى ها را در آن، شکافنده[ى آب] مى بینى، و تا از فضل خدا بجویید و باشد که شکر گزارید. و در زمین، کوه هایى استوار افکند تا شما را بجنباند و [نیز] رودها و راه هایى را تا راه خود را پیدا کنید».
«و چارپایان را براى شما آفرید. در آنها براى شما [وسیله ی] گرمى و سودهایى است. و از آنها مى خورید، و در آنها براى شما زیبایى است، آن گاه که [آنها را] از چراگاه بر مى گردانید و هنگامى که به چرا مى برید، و بارهاى شما را به شهرى مى برند که جز با مشقّت بدن ها نمى توانستید بدان برسید. قطعاً پروردگار شما، رئوف و مهربان است. و اسبان و شتران و خران را [آفرید] تا بر آنها سوار شوید و [براى شما] تجمّلى [باشد]، و آنچه را نمى دانید، مى آفریند».
«همان کسى که این زمین را براى شما گهواره اى گردانید و براى شما در آن، راه ها نهاد ـ باشد که راه یابید ـ و آن کس که آبى به اندازه، از آسمان فرود آورد. پس به وسیله ی آن، سرزمینى مُرده را زنده گردانیدیم. همین گونه [از گورها] بیرون آورده مى شوید. و همان کسى که جفت ها را یکسره آفرید، و براى شما از کشتى ها و دام ها [وسیله اى] که سوار شوید، قرار داد تا بر پشت آن[ها] قرار گیرید. پس چون بر آن[ها] بر نشستید، نعمت پروردگار خود را یاد کنید و بگویید: پاک است کسى که این را مسخّر ما گردانید؛ و[گر نه] ما را یاراى آنها نبود».
حدیث
74.امام زین العابدین علیه السلام: سپاس، خدایى را که نیکویى هاى آفرینش را براى ما برگزید، و روزى هاى پاکیزه را به ما ارزانى داشت، و امتیاز سَرورى بر همه ی خلق را براى ما قرار داد. پس به لطف قدرت او، همه آفریدگانش فرمانبر مایند و به واسطه ی عزّت او، سر در طاعت ما دارند.
75.امام صادق علیه السلام ـ در سخنان ایشان به مفضّل بن عمر ـ: همچنین است هوا. اگر بسیارى و گستردگى آن نبود، این مردم از دود و بخار، خفه مى شدند؛ چون دود و بخارها در هوا سرگردان مى ماندند و نمى توانستند تدریجاً به ابر و مِه تبدیل شوند. پیش تر در خواصّ هوا به اندازه ی کفایت، سخن گفتیم. آتش نیز همین گونه است….
خاصیت دیگرى که در آتش وجود دارد، این است که از میان همه ی حیوانات، تنها به انسان اختصاص داده شده است؛ زیرا براى او در آتش، مصلحت (منفعت) است؛ چرا که اگر آتش را در اختیار نمى داشت، زیان بزرگى در زندگى اش به او مى رسید، در صورتى که چارپایان، آتش را به کار نمى گیرند و از آن، بهره نمى برند.
و چون خداوند عز و جل مقدّر فرمود که این چنین باشد، براى انسان، دست و انگشتانى مناسب براى روشن ساختن آتش و به کار گرفتن آن، خلق کرد، و چنین چیزى در اختیار بهایم نگذاشت؛ بلکه به آنها قدرت تحمّل سختى و کاستى در زندگى داده شد تا مشکلاتى را که با نبود آتش به انسان مى رسد، آنها را گرفتار نسازد.